قوی ترین گرافیک جهان چند؟

ماه مارس میلادی بود که انویدیا در کنفرانس سالانه GTC یا همان کنفرانس پردازنده های گرافیکی که بهتر است با GDC یا کنفرانس توسعه دهندگان بازی اشتباه گرفته نشود، از خط تولید جدید چیپ های سازمانی خود را تحت عنوان هاپر پرده برداشت. با این رونمایی، توان زیرساختی محاسبات هوش مصنوعی قدم بسیار بزرگی رو به جلو برداشت که تأثیر آن بر صنعت کامپیوتر اجتناب ناپذیر خواهد بود.

چیپ H100 یک چیپ گرافیکی عظیم با 80 میلیارد ترانزیستور است که با تکنولوژی فرآیند تولید 4 نانومتری عمل آمده اند. این عدد زمانی اهمیت پیدا می کند که بدانید این مقدار با تعداد ستاره های حاضر در کهکشان راه شیری که ما در آن ساکن هستیم برابری می کند. این چیپ اولین پردازنده گرافیکی است که از نسل پنجم رابط پرسرعت PCI-E و نسل سوم از حافظه های فوق پر سرعت HBM3 بهره می برد؛ بطوریکه یک پردازنده H100 به تنهایی می تواند تا 40 ترابیت پهنای باند را برای داده های ورودی و خروجی تأمین کند که مقدار خارق العاده ای است. اگر بخواهم این عدد را به شکلی بیان کنم که مقدار آن برای شما قابل هضم تر باشد، بهتر است بگویم این پنهای باند به حدی زیاد است که 20 چیپ H100 انویدیا به تنهایی می توانند داده ای معادل کل ترافیک اینترنت جهان را در لحظه تحلیل کنند.

میکرومعماری هاپر به نسبت میکرومعماری قبلی یعنی آمپر، یک قدم بسیار محسوب می شود. به لطف یک فرمت محاسبات تنسوری جدید مناسب برای محاسبات هوش مصنوعی، تحت عنوان FP8، که همراه با پردازنده H100 از سوی انویدیا معرفی شده است، این چیپ می تواند تا 4000 ترافلاپس با فرمت FP8 و 2000 ترافلاپس با فرمت FP16 داده را پردازش کند که در مقایسه با بیشینه 78 ترافلاپسی FP16(نیم دقت) چیپ قبلی، بر کسی پوشیده نیست که این نسل پردازنده های انویدیا به مانند یک معجره می ماند. البته اگر توان عجیب و زیاد 700 واتی را برای این پردازنده در نظر نگیریم.

البته بیش از این نمی خواهم در این مطلب در مورد این میکرومعماری و پیشرفت های حاصل از آن بنویسم و این موضوع را به فرصت دیگری موکول می کنم تا بتوانم با دقت بیشتری وارد جرئیات شوم. مطلب امروز در ارتباط با یک خرده فروشی ژاپنی است که شروع به پیش فروش این چیپ ها در بازار کرده است. اینطور که به نظر می رسد در چند ماه آینده این چیپ البته با یک قیمت نجومی که به مراتب از چیپ قبلی بیشتر است، در دسترس خریداران خواهد بود.

قیمت تمام شده نهایی این چیپ در این خرده فروشی ژاپنی با در نظر گرفتن تمام هزینه های جانبی چیزی حدود 4 میلیون 700 هزار ین ژاپن یا 950 میلیون تومان برای مشتری آب می خورد که البته بخشی از این مبلغ به عنوان مالیات و بخش دیگری به عنوان هزینه ارسال از مشتریان دریافت می شود.

راستی جالب است بدانید این برد دارای 80 گیگابایت حافظه HBM3 با رابط غول پیکر 5120-بیتی با پهنای باند حدود 2 ترابایت بر ثانیه است. کانکتور NVLink جدیدی که به این کارت ها اجازه اتصال به یکدیگر را میدهند پهنای باندی 600 گیگابایت بر ثانیه ای دارد و امکان اتصال حداکثر هشت پردازنده گرافیکی H100 به یکدیگر را فراهم می کند.

با این حساب چیپ H100 انویدیا با معماری Hopper حداقل سه برابر سریعتر از چیپ قبلی یعنی A100 است که بر اساس معماری Ampere ساخته شده بود. امروز در بازار قطعات سازمانی یک کارت Nvidia A100 80GB را می توان با حدود 13 هزار دلار خریداری کرد که اگر آن را سه برابر کنیم 39 هزار دلار می شود که خوشبختانه از هزینه 33 هزار دلاری چیپ جدید بیشتر می شود؛ پس می توان گفت عرضه این چیپ های گرافیکی با وجود اینکه هزینه های راه اندازی یک سیستم مرتبط را به مراتب افزایش داده است، ولی در مقایسه عملکرد به هزینه، چیپ H100 در جایگاه مناسب تری به نسبت پرچم دار قبلی قرار می گیرد.

انتظار می رود شرکت انویدیا ابتدا ارسال کارت‌های H100 PCIe خود را برای فروشندگان تجهیزات محاسباتی با توان بالا آغاز کند و تنها پس از آن است که بردهای H100 PCIe برای مشتریان کوچکتر در دسترس خواهند بود. البته همه شرکت ها به طور طبیعی بیشتر علاقه مند به تهیه سیستم های کاملی هستند که در آنها H100 به کاررفته است و تعداد کمتری مایل به خرید کارت های تکی خواهند بود.  بنابراین، این امکان وجود دارد که در ابتدا کارت های H100 PCIe به دلیل تقاضای بالا، محدودیت در دسترس بودن و اشتهای خرده فروشان، بیش از حد قیمت گذاری شوند.