شیرپوینت چیست؟
شیرپوینت یکی از محصولات تحت وب شرکت مایکروسافت است که نخستین بار در سال ۲۰۰۱ عرضه شده است. شیرپوینت که با مجموعه آفیس مایکروسافت یکپارچه است به عنوان یک درگاه اطلاعاتی سازمانی با قابلیت مدیریت اسناد، مدیریت و سفارشی‌سازی داده‌ها و قابلیت تعریف و مدیریت سایت‌های نامحدود ایجاد شده است. دو نسخه از شیرپوینت با قابلیت‌های متفاوت وجود دارد:
- شیرپوینت آنلاین که بخشی از اشتراک آفیس ۳۶۵ است. این نسخه به مجموعه‌ای از قابلیت‌های همکاری تیمی، میزبانی فایل‌ها، مدیریت اسناد و مدیریت محتوا محدود است و به صورت دوره‌ای بروز رسانی می‌شود. آفیس ۳۶۵ نام برندی است که مایکروسافت آن را برای سرویس اشتراک گروهی از نرم‌افزارها و خدمات استفاده می‌کند. برای مصرف‌کنندگان خانگی، آفیس ۳۶۵ امکان استفاده از مایکروسافت آفیس بر روی ویندوز 10 و همچنین فضای ذخیره‌سازی بر روی سرویس ابری وان‌درایو به همراه ۶۰ دقیقه تماس اسکایپ در ماه را می‌دهد. برای کاربران کسب و کارها، آفیس ۳۶۵ طرح‌هایی را پیشنهاد می‌کند که خدمات پست الکترونیک و شبکه اجتماعی سازمانی را در قالب ویرایش میزبانی شده، اکسچنج سرور، اسکایپ برای کسب و کارها، شیرپوینت و آفیس آنلاین، یکپارچگی با یامر به همراه دسترسی به نرم‌افزارهای مایکروسافت آفیس ارائه می‌کند.
- شیرپوینت سرور که به صورت یک نرم‌افزار قابل نصب بر روی زیرساخت فناوری اطلاعات به سازمان‌ها عرضه می‌شود. این نسخه از شیرپوینت، به روزرسانی‌های کمتری دریافت می‌کند اما امکانات بیشتری را در اختیار قرار می‌دهد. شیرپوینت سرور در سه نسخه عرضه می‌شود:
- ویرایش Foundation (به صورت رایگان)
- ویرایش Standard
- ویرایش Enterprise
مایکروسافت اعلام کرده است که شیرپوینت ۱۶۰ میلیون کاربر در ۷۵۰۰۰ سازمان در سراسر دنیا دارد.
بیشترین کاربردهای شیرپوینت در حوزه‌های زیر است:
مدیریت محتوا و مستندات
شیرپوینت امکان ذخیره، بازیابی، جستجو، بایگانی کردن، دنبال کردن، مدیریت و گزارش‌گیری روی اسناد الکترونیکی و رکوردها را می‌دهد. همچنین امکانات جانبی نظیر نسخه بندی اطلاعات یا امکان تعریف گردش‌کارها بر روی محتوا و اسناد از قابلیت‌های کمکی مربوط به مدیریت محتوا و مستندات در شیرپوینت می‌باشد.
پورتال داخلی و شبکه اجتماعی سازمانی
شیرپوینت ابزاری است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا ارتباطات داخلی، اطلاعات و برنامه‌های خود را ساده‌تر مدیریت کنند. از نسخه ۲۰۱۳ به بعد شیرپوینت، یکپارچگی با “یامر” امکان استفاده از یک شبکه اجتماعی درون سازمانی را به کاربران شیرپوینت می‌دهد. یامر یک سرویس شبکه اجتماعی فری‌میوم برای ارتباطات اختصاصی سازمانی است. دسترسی به سرویس یامر بر اساس دامنه اینترنتی کاربر انجام می‌شود بنابراین تنها کاربرانی که پست الکترونیک تایید شده در دامنه اینترنتی سازمان را دارند می‌توانند به شبکه اجتماعی سازمان ملحق شوند.
همکاری تیمی
شیرپوینت امکانات مربوط به همکاری تیمی نظیر برنامه‌ریزی پروژه (که با آوت لوک و مایکروسافت پراجکت یکپارچه است) و ذخیره‌سازی فایل‌های مرتبط با پروژه‌ها را در قالب مفهمومی تحت عنوان Team Site در خود دارد.
خدمات میزبانی فایل (ابر شخصی)
شیرپوینت، OneDrive for Business را میزبانی می‌کند که امکان ذخیره و همگام‌سازی اطلاعات و اسناد شخصی افراد را به همراه اشتراک‌گذاری عمومی یا خصوصی آن اسناد را می‌دهد.
برنامه‌های سفارشی تحت وب
توسعه‌پذیری شیرپوینت این امکان را به برنامه‌نویسان می‌دهد تا برنامه‌های تحت وب سفارشی بر بستر شیرپوینت ایجاد کنند. برای این برنامه‌ها می‌توان تنظیمات ایجاد کرد و آن‌ها را از طریق در سطح سایت، مجموعه سایت، وب اپلیکیشن یا فارم شیرپوینت (مجموعه‌ای از چندین سرور شیرپوینت) فعال/غیرفعال کرد.
شیرپوینت قابلیت ایجاد و ویرایش صفحات در داخل مرورگر را دارد که از آن‌ها می‌توان برای ارائه اطلاعات به کاربر یا دسترسی به امکانات محیط شیرپوینت استفاده کرد. این صفحات علاوه بر عنوان، می‌توانند متن اچ‌تی‌ام‌ال (شامل پیوند و تصویر و جدول و …) نیز داشته باشند. در داخل صفحات شیرپوینتی می‌توان اجزای دیگری نظیر وب‌پارت‌ها را نیز افزود. امکان فعال کردن گردش کار انتشار صفحات به منظور ایجاد نسخه‌های پیش‌نویس از صفحات و انتشار آن‌ها پس از تأیید نهایی و همچنین فعالسازی نسخه بندی بر روی صفحات به منظور نگهداری تاریخچه ویرایش‌ها نیز برای صفحات شیرپوینت فراهم است. وب پارت‌ها و اپ‌پارت‌ها (که تحت عنوان پورتلت هم شناخته می‌شوند) نیز اجزایی هستند که می‌توان آن‌ها را به صفحات اضافه کرد. این اجزا می‌توانند اطلاعاتی از شیرپوینت یا نرم‌افزارهای دیگر را نمایش دهند. هر وب پارت علاوه بر نمایش اطلاعات، تنظیماتی نیز دارد. این تنظیمات، بسته به نوع تعریف، می‌تواند بین همه کاربران به اشتراک گذاشته شود یا هر کاربر، تنظیمات سفارشی خود را داشته باشد. شیرپوینت، خود تعدادی وب‌پارت دارد و از طریق برنامه‌نویسی نیز می‌توان وب‌پارت‌های سفارشی به آن افزود. یک کتابخانه شیرپوینت، فایل‌ها و پوشه‌ها را ذخیره می‌کند و نمایش می‌دهد. لیست شیرپوینتی، رکوردهای اطلاعاتی را ذخیره و نمایش می‌دهد. انواع محتوا تعاریف رکوردهای اطلاعاتی قابل ذخیره شدن در شیرپوینت هستند. بعضی از انواع محتوا مثل افراد یا قرار ملاقات، به لیست‌ها قابلیت استفاده از امکاناتی نظیر همگام‌سازی با مایکروسافت آوت لوک یا مایکروسافت پراجکت را می‌دهد.
تنظیمات
تنظیمات تحت وب
ظاهر تحت وب شیرپوینت، امکان تنظیم اغلب اجزای آن را به کاربر می‌دهد. بر حسب سطح دسترسی که دارید، ظاهر تحت وب شیرپوینت برای تنظیمات زیر می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد:
- تغییر ساختار محتوا، ساختار سایت، ایجاد یا حذف سایت، تغییرات در تنظیمات امنیتی یا اضافه و حذف کردن اپ‌ها
- فعال یا غیرفعال‌سازی امکانات محصول، آپلود تم‌ها یا طراحی‌های سفارشی، فعالسازی یکپارچگی با سایر محصولات آفیس
- تنظیم گردش‌کارهای ساده، مشاهده آمار استفاده، مدیریت فراداده، تنظیمات گزینه‌های جستجو، آپلود سفارشی‌سازی‌ها و تنظیم یکپارچگی‌ها
طراح شیرپوینت
مایکروسافت شیرپوینت دیزاینر که پیشتر با نام Microsoft Office SharePoint Designer شناخته می‌شد، یک نرم‌افزار رایگان ویرایشگر اچ‌تی‌ام‌ال است که به صورت خاصی برای ایجاد و ویرایش سایت‌ها و صفحات و گردش‌کارهای شیرپوینت ساخته شده است. قابلیت‌های پیشرفته برای ویرایش صفحات اچ‌تی‌ام‌ال و ASPX را به همراه قابلیت ویرایش گردش‌کارهای شیرپوینتی را فراهم می‌کند.
پاورشل و مدیریت مرکزی
ویژگی‌ها و امکانات شیرپوینت سرور یا توسط پاورشل تنظیم می‌شوند و یا توسط یک محیط تحت وب به نام مدیریت مرکزی (به انگلیسی Central Administration) معمولاً تنظیمات Farm شیرپوینت مانند تنظیمات خزنده جستجو (به انگلیسی search crawler) یا تنظیمات وب اپلیکیشن‌های شیرپوینت (مجموعه‌ای از تعدادی سایت شیرپوینتی بر روی یک پورت یکسان) در بخش مدیریت مرکزی انجام می‌شود.
توسعه سفارشی و قابلیت شخصی سازی
با استفاده از مدل «اپ» شیرپوینت می‌توان برنامه‌های خارجی مختلف که از احراز هویت شیرپوینت استفاده می‌کنند ایجاد کرد. اپ‌ها می‌توانند در داخل خود شیرپوینت میزبانی شوند یا ارائه‌دهنده اپ میزبان آن باشد. اپ‌های میزبانی شده در خارج از شیرپوینت، می‌توانند با فناوری‌های مختلف از جمله‌ای ASP.NET، PHP، Node.JS توسعه داده شوند. با استفاده از Client Object Model شیرپوینت که برای جاوا اسکرپیت و دات نت ارائه شده و همچنین با استفاده از رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار که در قالب REST و SOAP در اختیار قرار گرفته از برنامه‌های پلتفرمهای مختلف می‌توان به شیرپوینت متصل شد و کاربران احراز هویت شده می‌توانند با اطلاعات و امکانات شیرپوینت از برنامه‌های سفارشی خارج از شیرپوینت کار کنند. افزونه‌های جعبه شنی شیرپوینت را کاربران دارای مجوز می‌توانند آپلود کنند. حوزه عملکرد این افزونه‌ها از نظر امنیتی محدود است و میزان مصرف منابع آن‌ها را می‌توان کنترل کرد. در استقرار شیرپوینت به شیوه چند مستأجری، معمولاً این افزونه‌ها تنها سفارشی‌سازی هستند که می‌توان اعمال کرد.
معماری سرور
شیرپوینت سرور را می‌توان بر روی کامپیوتر یک برنامه‌نویس نصب کرد یا آن را بر روی صدها سرور توزیع کرد. معماری سرور شیرپوینت در قالب حوزه‌های زیر است. همچنین نرم‌افزارهایی که بر اساس کیت توسعه نرم‌افزار شیرپوینت تولید و با اطلاعات شیرپوینت کار می‌کنند را نیز می‌توان در یکی از سطوح زیر نصب و فعالسازی و تنظیم کرد.
فارم شیرپوینت
یک فارم شیرپوینت یک گروه منطقی از سرورهای شیرپوینت است که منابعشان را به اشتراک می‌گذارند. یک فارم معمولاً به صورت مستقل کار می‌کند ولی می‌تواند مشترک عملیات یک فارم دیگر شود یا برای فارم دیگری اشتراک فراهم کند. هر فارم بانک اطلاعاتی تنظیمات منحصر به خود را دارد که از طریق مدیریت مرکزی یا پاورشل می‌توان آن را مدیریت کرد.
وب اپلیکیشن‌ها
هر فارم شیرپوینت از تعدادی وب اپلیکیشن تشکیل شده است. هر وب اپلیکیشن یک پورت در IIS را به خود اختصاص می‌دهد و بعضی تنظیمات آن از طریق تنظیمات IIS انجام می‌شود. محتوای اصلی فارم شیرپوینت در سایت‌های داخل وب اپلیکیشن‌ها ذخیره می‌شود.
مجموعه سایت‌ها
مجموعه سایت‌ها یک گروه سلسله مراتبی از «سایت‌های شیرپوینتی» هستند. هر وب اپلیکیشن در شیرپوینت باید حداقل یک مجموعه سایت داشته باشد. یک مجموعه سایت می‌تواند بانک اطلاعاتی مجزا داخل وب اپلیکیشن داشته باشد یا به صورت اشتراک از بانک اطلاعاتی مجموعه سایت دیگر در همان وب اپلیکیشن استفاده کند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.