سریعترین پردازنده گیمینگ جهان

دقیق نمی دانم رقابت بر روی توسعه سریعترین پردازنده برای اجرای بازی های کامپیوتری چه زمانی آغاز شد ولی این را می دانم که این رقابت سالهاست تبدیل به رودخانه بزرگی از پول های بی زبان شده است که به جیب دو تولید کننده بزرگ یعنی Intel و AMD می ریزد. اینتل سالها مارکت رایانه های شخصی را در دست داشت و AMD هم البته که در این میدان به سراغ توسعه دهندگان کنسول های بازی رفته بود و دوران خوش و طلایی بازی های ویدیویی را می گذراندیم که AMD تصمیم گرفت یک بار برای همیشه در مقابل رقیب همیشگی اش برخیزد و خودی نشان دهد. جالب است بدانید این رقابت هیچ گاه تا امروز تا این حد نزدیک نبوده است و شاید اولین بار باشد که در لیست 20 پردازنده قدرتمند جهان اینتل فقط یک جایگاه دارد و آن هم جایگاه 19 ام است!

البته مطلب امروز من مربوط به قوی ترین پردازنده های جهان نیست و می خواهم در مورد قوی ترین پردازنده ای صحبت کنم که با آن می توان بیشترین عملکرد را در گیمینگ داشت. این موضوع که چرا برخی از قوی ترین پردازنده های جهان ممکن است برای بازی های رایانه ای مناسب نباشند، سوالی است که پاسخ به آن نیازمند یک مطلب طولانی و کاملی است که بهتر می دانم در آینده در مورد آن به صورت مجزا بنویسم ولی ساده ترین جوابی که می توانم به این سوال بدهم این است که برخی پردازنده ها با ویژگی هایی عرضه می شوند که متناسب با نیاز موتورهای بازی سازی توسعه داده شده اند در حالیکه پردازنده های قدرتمند ممکن است این جزئیات را در طراحی خود لحاظ نکرده باشند.

با قوی ترین پردازنده گیمینگ جهان آشنا شوید؛ پردازنده 8 هسته ای AMD Ryzen 7 5800X3D که تحت نام رمز Vermeer توسعه داده شده است. پردازنده های این سری از میکرومعماری Zen 3 بهره می برند و جایگزین پردازنده های عرضه شده با نام رمز Matisse در بازار هستند و تحت عنوان سری 5000 مارکتینگ شده اند. البته این پردازنده در حقیقت قوی ترین پردازنده مناسب برای گیم در زمان معرفی توسط مدیر عامل این شرکت خانم لیسا سو بود ولی با واکنش عجیبی از سوی اینتل مواجه شد!

اینتل سریعاً پردازنده جدیدی معرفی کرد تا نگذارد AMD لقب قوی ترین پردازنده گیمینگ جهان را برای خود داشته باشد. با قوی ترین پردازنده گیمینگ جهان آشنا شوید؛ پردازنده 16 هسته ای Intel Core i9-12900KS که تنها دلیل عرضه آن را برای شکست دادن 5800X3D می دانم البته اگر حاضر باشید دوبرابر پول بیشتری خرج کنید. از آن جهت که ما در ایران از آن دسته آدمهایی نیستیم که حاضر باشیم دو برابر پول را الکی خرج کنیم، به همین دلیل در این مطلب، کوتاه به بررسی پردازنده 5800X3D خواهم پرداخت که قوی ترین پردازنده گیمینگ جهان با قیمتی عادلانه است.

اولین سوالی که باید به آن پاسخ داد این است که پردازنده 5800X3D چطور توانسته تا تبدیل به قوی ترین پردازنده گیمینگ جهان شود. این مهم به لطف بهره بردن از حافظه کش جدیدی تحت عنوان 3D V-Chace ممکن شده است که به صورت فیزیکی بر روی کش های L3 قرار میگیرد و به عنوان یک استخر اشتراکی حجیم برای ذخیره داده ها به صورت مجزا و فوق سریع عمل می کند.

حالا شاید بپرسید چطور یک حافظه کش مجزا و حجیم میتواند عملکرد کامپیوتر را در زمان اجرای بازی های کامپیوتری بهبود بخشد؟معمولاً حافظه های کش هر مقدار به هسته های پردازنده که محسابات در آنجا صورت می گیرد نزدیکتر باشند، سرعت بیشتری دارند. از آنجایی که این حافظه جدید هم به صورت فیزیکی به هسته ها نزدیک است، سرعت خیره کننده ای دارد و حجم بالایی که برای آن در نظر گرفته شده است به صورت اشتراکی در اختیار تمام هشت هسته قرار دارد و توان ذخیره سازی داده های اساسی را برای رندر سریعتر فراهم می کند.

منظور من از داده های اساسی هم درخت های رفتاری هوش مصنوعی بازی، داده های شبیه سازی فیزیک بازی و این دست داده هایی است که پردازنده به صورت مداوم در هنگام اجرای بازی در حال انجام آن است. در پردازنده های معمول اگر کش های اصلی پر شوند، پردازنده داده های موجود در کش را به سریعترین حافظه سیستم یعنی RAM تخلیه میکند تا داده های جدیدی را در کش قرار دهد. حال اگر دوباره پردازنده نیاز به کش های قبلی داشته باشد مجبور است منتظر بماند تا داده ها دوباره از حافظه RAM بازخوانی شوند و در کش قرار گیرند تا پردازنده به صورت سریع به آنها دسترسی داشته باشد.همین موضوع به صورت بالقوه در بازیهای رایانه ای می تواند نرخ فریم بازی را کاهش دهد.

در پردازنده 5800X3D سه برابر بیشتر از پردازنده قبلی شرکت AMD یعنی 5800X فضای کش در نظر گرفته شده است تا عملاً شما نگران پر شدن حجم کش پردازنده نباشید. این موضوع به حدی جدی و تأثیر گذار است که بعید نمی دانم اگر اینتل هم در سری های آینده خود اقدام مشابهی را انجام دهد.

البته همه صحبت های من بیهوده خواهد بود اگر در مورد مقایسه عملکرد این پردازنده با پردازنده 12900KS صحبتی به میان نیاید. از همین جهت چند عنوان محبوب را با هر دو پردازنده و کارت گرافیک RTX 3090 Ti مرور می کنیم که اولین آنها بازی Forza Horizon 4 است.  در این عنوان در نسبت ابعادی Full HD یا همان 1920 در 1080، به صورت میانگین پردازنده 12900KS با 249 فریم بر ثانیه پیروز رقابت است در حالیکه 5800X3D با 241 فریم بر ثانیه کمی پایینتر از اینتل قرار گرفته که البته از 12900K با 233 فریم بر ثانیه بیشتر است و نشان میدهد چطور قوی ترین پردازنده اینتل در برابر یک Ryzen 7 به قول معروف کم میاورد.

در بازی مورد علاقه من یعنی Hitman 3  ترازو بیشتر به سمت AMD سنگینی می کند پردازنده 5800X3D با میانگین 203 فریم بر ثانیه جلوتر از 12900KS ایستاده است که فقط با 5 فریم کمتر 198 فریم بر ثانیه است. البته 5800X3D پایداری خوبی از خود نشان نمی دهد و در میانگین 5 درصد اوقات اینتل با 20 فریم بیشتر، پایداری بیشتری را در عنوان هیتمن نشان میدهد. در میانگین 1درصد هم باز اینتل 10 فریم جلوتر از AMD استاده است تا نتوان این بازی را شکستی برای اینتل تلقی کرد.

در بازی FarCry 6 باز هم روند فورزا هورایزن تکرار شده است. پردازنده 12900KS اینتل با 159 فریم بر ثانیه پیروز رقابت است در حالیکه 5800X3D تنها با 3 فریم کمتر یعنی 156 فریم بر ثانیه در جایگاه دوم قرار گرفته است. این موضوع با توجه به دو برابر بودن قیمت 12900KS نسبت به 5800X3D بیشتر خود را نشان می دهد.

در عنوان شبیه ساز پرواز مایکروسافت اولین پیروزی 5800X3D رقم می خورد بطوریکه با 113 فریم بر ثانیه به صورت میانگین در نسبت ابعادی Full HD یا همان 1920 در 1080، بالاتر از 12900KS ایستاده که با 93 فریم بر ثانیه رتبه دوم است. پایداری این پردازنده نیز در این عنوان به مراتب بیشتر است به طوریکه در 5 درصد مواقع پردازنده 5800X3D تقریباً 17 فریم بیشتر از 12900KS می دهد. این موضوع نشان میدهد که کش جدید بهره گرفته شده در 5800X3D حتی بیشتر از 8 هسته اضافه می تواند در بازی های کامپیوتری کاربردی واقع شود.

در بازی کانتر استرایک گلوبال آفنسیو یا همان CSGO خودمان اما دیگر از پیروزی AMD خبری نیست و اینتل با قدرت جایگاه اول را گرفته است. حتی پردازنده های 12900K و 12700K هم از 5800X3D در این بازی بهتر هستند. با در نظر گرفتن اینکه این عنوان به هیچ وجه عنوان سنگینی محسوب نمی شود و احتمالاً از استخر کش حجیم جدید AMD نیز بهره نمی برد، دور از انتظار نیست که AMD تا این حد ضعیفتر عمل کند. البته وقتی صحبت از ضعیف می شود شاید فکر کنید منظور من فریم بسیار پایین است ولی پردازنده 5800X3D در نسبت ابعادی Full HD یا همان 1920 در 1080 در مپ داست2(Dust II) با 617 فریم بر ثانیه به صورت میانگین به حدی روان اجرا می شود که نمایشگری در جهان وجود ندارد که بتواند این تعداد فریم را در یک ثانیه نمایش دهد. ولی با این حال 12900KS با 764 فریم بر ثانیه اول است.

در نهایت اگر بخواهم یک جمع بندی کلی از مقایسه چند پردازنده به شما ارائه بدهم، میتوانم اینطور بگویم که 5800X3D با وجود اینکه به صورت میانگین 3 درصد عملکرد ضعیفتری نسبت به 12900KS داشته اما به نسبت 12900K به صورت میانگین 7 درصد بهتر عمل میکند. در عمل میتوان گفت فاصله این 3 پردازنده به حدی نزدیک است که به نظر من تنها روش مقایسه به مبلغ تمام شده هر کدام برای شما باز میگردد. شما اگر می خواستید از بین این دو یکی را انتخاب کنید سراغ 5800X3D  حدوداً 450 دلاری می رفتید یا 12900KS حدوداً 800 دلاری را انتخاب می کردید؟